Wat is een teacher leader?

Een teacher leader is een kartrekker, iemand die collega’s en de school mee in beweging krijgt. Een teacher leader kan dat op verschillende manieren doen. Iemand kan coördinerende taken hebben, het pedagogisch klimaat binnen de school beïnvloeden, collega’s actief ondersteuenen en bijdragen aan de zichtbaarheid van de school in de wijk of omgeving.

Voorbeeldfunctie

“Ik denk dat het actief tonen van goede voorbeelden en zelf het goede voorbeeld laten zien, altijd helpt.” Voormalig hoofddocente, nu secretaris CvB

Mijn visie op teacher leadership haal ik uit het artikel “A review of the empirical research on teacher leadership (2003-2017) van Nguyen et al. (2020), de samenvatting van het boek “Teacher Leadership versterken van leidershap inscholen” van Snoek et al. (2019) en van collega’s die op dit moment een teacher leadership rol vervullen.

Volgens Nguyen et al. (2020) zijn zijn de schoolcultuur, schoolstructuur, leidinggevende, relaties met collega’s en persoonsafhankelijke factoren van invloed op het teacher leadership. Volgens mijn collega’s is het belangrijk om het curriculum van de diverse opleidingen goed te kennen zodat je weet hoe je je ideeën kunt integreren in het huidige onderwijs, dat het hebben van een groot netwerk van belang is en dat het helpt wanneer je zelf zoveel als mogelijk overal bij betrokken bent.

Meer verantwoordelijkheid

“Ik heb nu meer verantwoordelijkheid met betrekking tot het bewaken van de grote lijnen”, teacher leader.

Teacher leadership kan een formele maar ook een informele rol zijn (Snoek et al., 2019). Snoek et al. (2019) kennen vier rollen van teacher leadership:

  1. Informeel individueel
  2. Informeel collectief
  3. Formeel collectief
  4. Formeel individueel

 

De meeste rollen herken ik binnen het Grafisch Lyceum Rotterdam. De rol van initiator herken ik bij enthousiaste collega’s (en bij mezelf!) die altijd vooroplopen bij het uitproberen van nieuwe lesvormen, activiteiten of technieken. De informele collectieve rol vind ik lastiger om duidelijk te herkennen. Ik denk dat iemand die zich als initiator opstelt, al snel een rol vervult als communicty-based teacher leader.

Vooraan staan

“Ik ben nieuwsgierig en wil overal wat van weten. Ik zorg dat ik overal vooraan sta.”
leertrajectvoorzitster MVI

De formele rollen herken ik in de vorm van werkgroepen (formeel collectief), hoofddocent en leertrajectvoorzitter (formeel individueel). Een leertrajectvoorzitter is iemand die het overzicht houdt over een opleiding en daarin zijn of haar collega’s aanstuurt. Dit is een LC-functie en deze heb ik zelf twee keer vervuld.

De functie hoofddocent bestaat inmiddels niet meer. Dit was een LD-functie waarbij een docent zijn of haar tijd voor de helft vulde met onderzoek en voor de andere helft met doceren. Onderzoeken van de hoofddocenten vertaalden zich soms in nieuwe opleidingen of lessen. Tegenwoordig worden onderzoeken verdeeld onder het personeel via werkgroepen zodat meerdere docenten een voortrekkersrol kunnen vervullen.

Zelf aanpakken

“Niet te veel in de plannen blijven hangen maar ook aanpakken en dit dan niet te doen vanuit een opdracht maar omdat je ziet dat het kan, leuk of nodig is”
voormalig hoofddocent, nu projectleider

Naast een directe invloed op collega’s heeft een teacher leader ook invloed op zijn of haar omgeving. Bijvoorbeeld door de onderlinge werksfeer te verbeteren door een klimaat van openheid (Nguyen, 2020). Dit kan een teacher leader niet alleen maar dit is afhankelijk van het klimaat binnen school.

Over het algemeen is het Grafisch Lyceum een school waar veel ruimte is om te experimenten met onderwijsvormen, projecten te initieren en waar samenwerken (ook met andere scholen) gestimuleerd wordt. Er werken veel creatieve geesten die vaak wel te porren zijn voor een project, ook wanneer dit extra tijd kost. Dit geeft mij het gevoel van vrijheid waar ik mij in thuis voel en waarvoor ik mij wil inzetten als teacher leader.

Bronnen

Nguyen, D., Harris, A., & Ng, D. (2020). A review of the empirical research on teacher leadership (2003-2017). Journal of Educational Administration, 58(1), 60–80. https://doi.org/10.1108/JEA-02-2018-0023

Snoek, M., Hulsbos, F., & Andersen, I. (2019). Teacher leadership hoe kan het leiderschap van leraren in scholen versterkt worden? (pp. 6-15). Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding van de Hogeschool van Amsterdam. Geraadpleegd op 18 november 2023, van https://www.hva.nl/kc-onderwijs-opvoeding/gedeelde-content/contentgroep/teacher-leadership/home.html